Phát biểu của Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ trước Quốc hội sáng nay mang lại thông điệp mới về điều chỉnh lương tối thiểu, sau khi Chính phủ nhiều lần xin lùi lộ trình vì không bố trí đủ 60.000 tỷ đồng cho năm 2013.
Bộ trưởng cho biết sau khi tính toán lại cân đối ngân sách, chủ động cắt giảm các khoản chi, trong đó có chi đầu tư, Chính phủ quyết định vẫn giữ lộ trình tăng lương trong năm 2013. Tuy nhiên mức tăng sẽ thấp hơn so với dự kiến trước đó.
 |
| Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết bản thân ông cũng muốn tăng lương. Ảnh: Hoàng Hà |
Cụ thể, lương tối thiểu của khoảng 8,3 triệu người lao động, người hưởng lương hưu, các đối tượng chính sách… sẽ được điều chỉnh tăng thêm khoảng 100.000 đồng so với mức 1,05 triệu đồng hiện nay. Thời điểm áp dụng kể từ 1/7/2013.
Như vậy, theo tính toán của Bộ Tài chính, để có nguồn thực hiện tăng lương trong 6 tháng cuối năm 2013, ngân sách sẽ cần thêm 20.700 tỷ đồng, trong đó trung ương cần 18.400 tỷ, địa phương cần 3.300 tỷ đồng. “Do các khoản dự toán thu đã ở mức rất cao nên Chính phủ sẽ phải cơ cấu lại chi”, Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết.
Cụ thể, chi đầu tư công sẽ giảm 10.000 tỷ đồng, xuống còn khoảng 170.000 tỷ, nhưng vẫn đảm bảo thấp hơn bội chi ngân sách. Chính phủ cũng dự kiến đề nghị phát hành 55.000 - 60.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ trong năm 2013, nhưng vẫn đảm bảo đúng kế hoạch phát hành cho cả giai đoạn 2012 - 2015. Ngoài ra, ngân sách trung ương cũng sẽ phải tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên để tạo nguồn.
“Đây là phương án tích cực và khả quan nhất mà ngân sách có thể cân đối được. Chính phủ hiểu rằng việc điều chỉnh này là mong muốn của tất cả các đối tượng hưởng lương, trong đó có cả cá nhân tôi”, người đứng đầu ngành tài chính chia sẻ.
Theo đúng lộ trình đã duyệt, lương tối thiểu của công chức và lao động trong các doanh nghiệp nhà nước sẽ tăng lên 1,3 triệu đồng từ 1/5/2013. Bộ Tài chính tính toán, để thực hiện điều này, Chính phủ sẽ phải bố trí nguồn thêm khoảng 60.000 - 65.000 tỷ đồng. “Việc này vượt quá khả năng cân đối của ngân sách”, Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết.
Trong phần phát biểu tại Quốc hội chiều 30/10, Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư - Bùi Quang Vinh cũng thừa nhận để tạo nguồn tăng lương, Chính phủ nhiều khả năng sẽ phải cắt giảm đầu tư công trong năm 2013.
Chính phủ lần đầu tiên trình bày khả năng lùi tăng lương là vào phiên họp Thường vụ Quốc hội ngày 16/10 và chính thức đưa vào báo cáo tại đầu kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIII (khai mạc 22/10).
Cũng trong phần phát biểu trước Quốc hội sáng 31/10, người đứng đầu ngành tài chính cũng dành thời gian để trao đổi xung quanh một số vấn đề được đại biểu quan tâm như gánh nặng thuế khóa đối với người dân - doanh nghiệp, quản lý giá và hàng tạm nhập tái xuất.
Trước nhiều ý kiến cho rằng tỷ lệ thu thuế hiện quá cao, đặt gánh nặng lên nền kinh tế, Bộ trưởng Tài chính cho rằng nhận định này là không chính xác, bởi khái niệm ngân sách ở Việt Nam, ngoài tiền thuế, còn nhiều khoản khác như thu từ đất, dầu thô, viện trợ… vốn ít được tính tới ở các nước khác.
Cụ thể, trong giai đoạn 2006 - 2010, thu ngân sách so với GDP là 24,9%, trong đó ngân sách trung ương là 17,9%. Nếu trừ các khoản thu từ đầu thì tỷ lệ này còn lại 19,2%, trong đó trung ương là 12,2 %. “Nếu tính theo đúng như các nước thì tỷ lệ động viên ở Việt Nam hiện chỉ khoảng 13,4%, ở mức trung bình thấp so với khu vực”, Bộ trưởng Huệ so sánh. Tuy vậy, người đứng đầu ngành tài chính cũng cho biết thêm, theo chiến lược cải cách thuế đến 2020, tỷ lệ động viên này cũng sẽ giảm dần.
Riêng với vấn đề thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng dầu, Bộ trưởng cho biết đây là sắc thuế thông thường ở nhiều quốc gia, do đây là mặt hàng không tái tạo, không khuyến khích sử dụng. Ở Việt Nam cũng mới chỉ áp dụng đối với xăng, đồng thời mức thu (0,1 USD một lít) cũng thấp hơn khá nhiều so với mức 0,4 - 0,75 USD một lít của các nước trong khu vực.
Đối với một khoản thu khác đang gây xôn xao dư luận trong những ngày qua là phí sử dụng đường bộ, Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết đây là khoản phí lẽ ra được áp dụng từ ngày 1/7/2012. Tuy nhiên, do các chính sách giãn giảm thuế, thời hạn này được lùi 6 tháng và dự kiến sẽ áp dụng từ 1/1/2013, sau khi cơ quan quản lý hoàn thành thông tư hướng dẫn.
“Khi thực hiện thu phí sử dụng đường bộ, sẽ tiến hành xóa bỏ tất cả các trạm thu phí thuộc ngân sách Nhà nước hiện nay. Các trạm đã chuyển giao cho nhà đầu tư theo hình thức BOT cũng sẽ kết thúc hoạt động khi hết hợp đồng”, Bộ trưởng cho biết.
Về vấn đề quản lý giá, đặc biệt là giá xăng dầu, người đứng đầu ngành tài chính chia sẻ với các ý kiến cho rằng giá bán lẻ trong nước hiện lên xuống không nhịp nhàng so với thế giới: “Tăng thì tăng nhanh, giảm thì giảm chậm”. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng cho rằng vấn đề này chỉ đúng về mặt hiện tượng, còn bản chất phụ thuộc vào việc điều hành giá trong khuôn khổ Nghị định 84.
Ông Huệ cũng thừa nhận những bất cập của Nghị định này, đồng thời cho biết văn bản đang trong quá trình được Bộ Công Thương và Tài chính sửa đổi. Bộ trưởng cũng cho biết trong năm 2011 và 2012, Kiểm toán Nhà nước đã tiến hành kiểm toán đối với quỹ bình ổn giá và Tập đoàn xăng dầu (Petrolimex). Ông cũng đồng tình với nhiều ý kiến của đại biểu, đề nghị Quốc hội giao Ủy ban Kinh tế thực hiện giám sát toàn diện công tác điều hành giá xăng dầu để phát hiện những bất cập, qua đó tiến hành chỉnh sửa quy định của pháp luật.
Nhật Minh
Các tin khác
